Johannes Wolters – Foto: Nienke Maat
Zo vroeg mogelijk revalideren wanneer je als patiënt met corona in het ziekenhuis belandt, zorgt voor een beter en sneller herstel en kan complicaties voorkomen. Het Groningse familiebedrijf Lode Holding ontwierp een apparaat waardoor een coronapatiënt al vanuit zijn bed kan beginnen met revalideren.
Van alle coronagevallen belandden er het afgelopen jaar duizenden in het ziekenhuis. Het merendeel van hen keert na enige tijd weer coronavrij huiswaarts. Maar coronavrij zijn betekent niet altijd dat iemand weer helemaal topfit is, integendeel. Een aantal ex-patiënten houdt langdurige klachten over aan een coronabesmetting. Voor deze groep kan op tijd en op de juiste manier revalideren zeer lonend zijn bij het herstellen van het virus. Lode Holding, wereldwijd gerenommeerd op het gebied van ergometers en revalidatieapparatuur, stortte zich tijdens de coronacrisis op de vraag: wat kunnen wij voor de coronapatiënt betekenen?
,,Er stroomden ineens allerlei mensen ziekenhuizen binnen. We kregen te maken met een nieuw ziektebeeld en daarmee een nieuw soort patiënt. Daarbij hoort ook weer een ander soort behandeling. Om hier apparatuur voor te ontwikkelen, hadden we data nodig van zoveel mogelijk coronapatiënten die in ziekenhuizen lagen’’, zegt Johannes Wolters, directeur-eigenaar van Lode Holding.
In ziekenhuizen wordt na enige tijd op de intensive care vaak aangeraden om rustig te beginnen met bewegen, vertelt Wolters. ,,Dan moet je eerst rechtop in je bed gaan zitten of zelfstandig het toilet bezoeken. Maar waar kwamen we nou achter bij coronapatiënten? Zij moeten juist zo snel mogelijk weer gaan bewegen. Waarom? Je verliest heel veel spiermassa op de IC. Je kunt zo tussen de 10 en 20 procent aan spiermassa kwijtraken. Dan kun je fysiek veel minder. Daarnaast heeft het verlies van spiermassa ook een behoorlijk negatieve impact op je stofwisseling.’’
Het verzamelen en onderzoeken van al die data resulteerde in een innovatie. Lode Holding ontwikkelde een speciale ligfietsergometer met ingebouwde software die coronapatiënten na de IC al vanuit bed kunnen gebruiken om op het vroegst mogelijke moment te beginnen met revalideren. Met de slimme ligfietsergometer kan de revalidatievoortgang van een patiënt regelmatig getest worden. Daarnaast zijn de resultaten direct zichtbaar en uit te lezen voor de fysiotherapeut. Zo kan het revalidatieproces beter gevolgd worden en actiever gewerkt worden aan het herstel. Inmiddels wordt de ligfietsergometer door meerdere ziekenhuizen in Nederland gebruikt.
Lode Holding is in de sport- en revalidatiewereld al decennialang een begrip. Noem een topatleet en er is een grote kans dat hij of zij trainde of revalideerde met een apparaat van Lode. ,,Elk product ontwikkelen we in samenwerking met onze klanten. We leveren niet aan de lopende band apparaten af, maar kijken samen met onze klanten naar wat de beste oplossing is.’’
Die samenwerkingen resulteren soms in bijzondere producten. Denk bijvoorbeeld aan extreme loopbanden van 4 bij 3 meter waar schaatsers of biatleten tegelijkertijd op kunnen trainen. Of een soort loopband waar je als wielrenner op kan fietsen. Ruimtevaartorganisatie NASA gebruikte al eens een ergometer van Lode voor de training van astronauten en Britse onderzoekers namen een apparaat uit Groningen mee de Mount Everest op voor allerlei tests. In Sportcentrum Papendal werden Nederlandse olympiërs klaargestoomd voor Tokyo op apparatuur uit Groningen. ,,Elke medaille van atleten die op een ‘Lode’ trainden of revalideerden, of het nou Nederlanders, Russen of Engelsen zijn, maakt onze medewerkers super trots.’’
Het bedrijf bestaat al meer dan 70 jaar en telt zo’n 100 medewerkers waar de groei nog steeds in zit. Vooral op het ICT-vlak heeft Wolters meer krachten nodig. ,,Continu innoveren is noodzakelijk omdat er in de zorgsector meer en meer software en data worden gebruikt. Al die data zorgt er ook voor dat wetenschappers nog betere behandelingen kunnen ontwikkelen, waardoor wij onze apparaten weer efficiënter kunnen maken.’’
Dat ICT in de zorgsector steeds belangrijker wordt, is ook terug te zien in twee trends die volgens Wolters momenteel een grote invloed hebben op de zorgsector. De eerste is zorg op afstand. Met een nijpend personeelstekort kan technologie taken overnemen van mensen en daarmee de druk op de zorg verlichten. Zorg op afstand stuitte voorheen op weerstand, maar corona liet zien dat het wel kon.
,,Minder contactmomenten maakt zorg minder persoonlijk. Met corona werd het een noodzaak om het aantal contactmomenten te verminderen. Opeens kon zorg op afstand wel omdat het moest. Revalideren vanuit huis kan en heeft zo zijn voordelen. Een patiënt die bijvoorbeeld slecht ter been is hoeft niet steeds van huis naar de kliniek te reizen voor een behandeling en kan thuis een apparaat gebruiken. Dat brengt wel bepaalde uitdagingen met zich mee. Het apparaat dat wij leveren moet een zorgverlener zelf in kunnen stellen en een gebruiker moet er geen verkeerde dingen mee kunnen doen. Daarnaast slaat zo’n apparaat veel data op en die moet beveiligd zijn.’’
Een tweede trend die gedreven wordt door ICT is het managen van je eigen gezondheid. ,,We kunnen een enorme gezondheidswinst behalen en zorgkosten verlagen als mensen hun eigen gezondheidssituatie in beeld hebben.’’ Dat moet een persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO) straks mogelijk maken. Deze PGO’s zijn nog in ontwikkeling en dienen als een persoonlijk online dossier waar al jouw gezondheidsgegevens in staan. ,,Zo’n PGO moet mensen stimuleren om gezonder te leven. Daarnaast is jouw dataset waardevol als jou iets overkomt omdat artsen een duidelijker beeld van jouw gezondheidssituatie hebben als zij over meer gegevens beschikken.’’
Wat betekent dat voor Lode? ,,We moeten ons nu en in de toekomst veel meer inzetten op ICT. De data van onze apparaten willen we in zo’n PGO kunnen zetten. Als je zelf de data van een apparaat van ons uitleest dan kun je daar niks mee. Het is aan ons om die data begrijpelijk en nuttig te maken.’’