De energietransitie leidt in het Noorden tot veel nieuwe vacatures. Daarom moet er een intensief plan komen om voldoende mensen op te leiden, stelt de New Energy Coalition.

Foto: New Energy Coalition

De energietransitie is niet iets wat pas over een paar jaar gebeurt. Het is nu al gaande en er zijn nu ook al tekorten aan geschikte mensen, vertelt Marieke Abbink Pellenbarg. Zij is sinds dit voorjaar directeur van New Energy Coalition, de noordelijke coalitie van bedrijven, kennisinstellingen en overheden, die zich richt op energietransitie.

Talloze vacatures

Zo maakten netbeheerders Tennet, Liander en Enexis halverwege november bekend dat zij honderden medewerkers in het Noorden zoeken. De komende tien jaar investeren ze voor ruim twee miljard euro in het elektriciteitsnetwerk van Noord-Nederland. De vacatures blijven zich opeenstapelen. Zo gaat het bedrijf Holthausen uit Hoogezand in Winschoten vrachtwagens bouwen die op waterstof rijden. Holthausen verwacht honderden tot duizend mensen nodig te hebben.

Lees ook:

Het Noorden als dé zonne-energieregio van het land: ‘alleen samen kunnen we voorloper blijven’

Er lopen al allerlei initiatieven: overheden, bedrijven en kennisinstellingen beseffen dat ze moeten samenwerken, maar het moet sneller, zegt Abbink. ,,De beschikbaarheid van voldoende geschoolde expertise in de regio is van levensbelang. Het is niet een kwestie van een cursus hier, een cursus daar. Er moet een veel intensiever plan komen, een human capital plan. Want de energietransitie biedt het Noorden een kansrijke en duurzame toekomst.’’

Waterstof

,,Heel belangrijk is de ontwikkeling rondom waterstof. Noord-Nederland is door Europa uitgeroepen tot de eerste waterstofregio, Hydrogen Valley, in Europa. Dit creëert grote kansen voor de regio: groei, innovatie en werkgelegenheid.’’ Het investeringsprogramma voor het Noorden rond waterstof dat eind oktober werd gelanceerd omvat investeringen tot 9 miljard euro. Dit immense plan levert allerlei nieuwe werkzaamheden op en dus allerlei nieuwe banen.

,,Denk aan vervoer, chemie, opslag, handel van waterstof. Het gaat om banen op alle niveaus; van mbo tot en met universitair niveau. Denkers en doeners. Ze zijn allemaal nodig. Die banen willen we graag laten uitvoeren door mensen die hier, in het Noorden wonen.’’

Vakonderwijs als sleutel

Hoe gaan we al die vacatures dan invullen? Volgens Abbink kan en moet dat op twee manieren gebeuren. Ten eerste moeten onderwijsinstellingen zich rap aanpassen en zich gezamenlijk richten op het opleiden voor werk binnen de energietransitie. Ten tweede moeten mensen die misschien nu, door corona, of door het dichtdraaien van de gaskraan, hun baan verliezen, omgeschoold worden waar dat mogelijk is.

„Het onderwijs is hiertoe bereid. Voorbeelden daarvan zijn er nu al. Bij onderwijsprojecten als Waterstof Werkt (samenwerking tussen noordelijke mbo’s, hbo en wo) en Gas 2.0 (noordelijke mbo’s), worden technici opgeleid voor de energietransitie.

Om dit groter uit te rollen, is er wel meer geld nodig, vertelt Abbink. ,,De overheid en kennisinstellingen hebben hierin een belangrijke rol. En dat vinden ze gelukkig zelf ook.’’ Daarnaast zijn Europese subsidies, zoals die uit het Just Transition Fund (JTF), te gebruiken om deze onderwijsprogramma’s te financieren. De 438 miljoen euro die vanuit Brussel naar Noord-Nederland gaat, zoals vorige week bekend werd, helpt flink.

,,Het Noorden is dé energieregio van het land. De energietransitie houdt onder meer in dat de gaskraan dichtgaat. Dus is het de tijd om ons als regio opnieuw uit te vinden en overheden, bedrijven en kennisinstellingen moeten hier gezamenlijk op inzetten’’, zegt Abbink.