Fonds Nieuwe Doen uit Groningen is voor ondernemers met ambitieuze projecten die een eerste zetje nodig hebben. Voor degene die grootse plannen heeft, maar vast dreigt te lopen op een vervelende drempel: geld.
Onderaan dit artikel vind je een overzicht van onze serie met ondernemers die een lening kregen van Fonds Nieuwe Doen.
Wie bij de finale van Groninger Ondernemingsprijs 2019 was, herinnert zich waarschijnlijk nog de beelden van het high tech pand van winnaar Witec uit Stadskanaal. Voor ze haar intrek nam in een voormalige meubelfabriek, bestond het bedrijf uit drie verschillende locaties in de provincie. Vanaf één plek opereren is natuurlijk duurzamer en efficiënter. Maar daarvoor moest de meubelfabriek flink worden verbouwd tot energiezuinig, toekomstbestendig pand.
Lees ook:
Witec in feeststemming na winnen Groninger Ondernemingsprijs 2019: “het is ontzettend gaaf, we zijn trots”
Dat ambitieuze project werd uiteindelijk mede werkelijkheid door het Fonds Nieuwe Doen (FND). Sinds 2017 geeft het (risicovolle) leningen aan (ondernemers)projecten in de provincie Groningen, die raken aan een of meer van drie thema’s: leefbaarheid, energie en zorg.
Het geld van Fonds Nieuwe Doen komt van de provincie Groningen. Een bedrag van 53 miljoen euro, te besteden over een periode van tien jaar. Nog even te gaan, dus. FND verstrekt leningen van 5000 tot wel 2,5 miljoen euro. Wel met rente, die per project wordt bepaald. Daarmee financiert FND namelijk haar on- en overheadkosten, zoals het salaris van de twee medewerkers. Het overschot aan rente gaat terug in de pot en wordt opnieuw gebruikt. ,,De totale pot is 53 miljoen euro, maar we verwachten over de hele looptijd van tien jaar wel 75 tot 80 miljoen te kunnen uitzetten”, aldus fondsmanager Geerten Eijkelenboom.
Stel dat je een nieuw bedrijfspand wilt bouwen, dat zo energieneutraal mogelijk moet zijn én circulair gebouwd, mét hergebruikte materialen. De muren moeten worden geïsoleerd, er komen een lading zonnepanelen en een warmtepomp. Dat kost relatief veel geld. Dus is de kans groot dat de bank zegt: alsjeblieft, de helft van het benodigde bedrag. Als het niet genoeg is, dan bouw je – gek genoeg – maar wat minder energieneutraal. In zulke situaties kan een beroep op FND handig zijn. ,,Wij mogen wat meer risico nemen. Om het mogelijk te maken dat de bank wel instapt. Daardoor komen dat soort initiatieven van de grond.”
FND is er dus echt niet alleen voor kleine projecten, zoals het verbouwen van een buurthuis zodat die minder energie verspilt. Eijkelenboom richt zich ook nadrukkelijk op ondernemers, om ze meer duurzaam en energieneutraal te laten ondernemen.
Waarom zou je verder bij Fonds Nieuwe Doen aankloppen? Wéér een tijdrovend subsidietraject, waarvoor de uren eigenlijk niet beschikbaar zijn. Daar zijn veel ondernemers niet voor te porren, blijkt bijvoorbeeld ook uit onderzoek van de Innovatiemonitor van subsidieverstrekker Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN). Subsidie aanvragen? Laat maar. Te veel gedoe.
Volgens Eijkelenboom is FND écht anders. Laagdrempelig en snel. ,,Stel, je hebt een bedrijfspand dat je wil isoleren en van zonnepanelen wil voorzien. Voor geld van het Fonds heb je alleen een offerte nodig van de partij die het gaat uitvoeren, een financiële gegoedheidsverklaring en gegevens over de subsidies die je de afgelopen vijf jaar hebt ontvangen. En je krijgt het bedrag uitgekeerd nadat het plan is uitgevoerd. Dan vragen we wel om bewijs, omdat we weinig checks doen vooraf. Dus een paar foto’s, of een slotfactuur van een aannemer bijvoorbeeld.”
Let wel, dat geldt in gevallen van bedragen die kleiner zijn dan 50.000 euro. Voor hogere leningen doet ook FND wat uitgebreidere check. Maar verre van de bureaucratische rompslomp die doorgaans met risicovolle financieringen gemoeid zijn, aldus de fondsmanager.
Jan en Alleman kunnen niet zomaar een zak geld ophalen. Van de ruim 350 aanvragen die sinds de oprichting binnenkwamen, is aan 160 initiatieven geld verstrekt. Bij sommigen past de aanvraag simpelweg niet binnen de drie thema’s van FND.
,,Bij anderen kom je er in de analyse achter dat het bedrijfseconomisch niet gaat lukken,” aldus Eijkelenboom. ,,Dan komen we wel altijd bij ze terug en zeggen we: misschien kun je een wat soberder project indienen. Of misschien kun je je kosten beperken, of je inkomsten vergroten.”
Niet iedere buurtsuper haalt the cut, dus. Zo verstrekt FND nooit subsidies voor lopende exploitaties. De exploitatie van een voorstel moet bij voorbaat rendabel zijn. Zoals in Oostwold, bijvoorbeeld, waar FND bijsprong om de oprichting van buurtsuper in het lokale multifunctionele centrum te realiseren.
Dat meedenken, mee zoeken naar een oplossing, is volgens de fondsmanager wat ondernemers waarderen in hun aanpak. Het gaat niet altijd om de zak met geld, maar om de oplossing voor een probleem. Bij een tehuis voor dementerenden dat met een lening van FND werd opgezet, dacht de financier mee met de uitvoering ervan; over het maatschappelijke probleem en wat de meerwaarde is van zo’n tehuis voor de gemeenschap, om daarmee de impact van de financiering nog verder te vergroten.U
Eijkelenboom wil ondernemers aansporen tot méér. Vooral meer besparingen op het gebied van energie, met meer energiezuinige ondernemingen. Want er is nog veel winst te behalen, meent hij. Hij roept ondernemers in Groningen daarom op een serieus beroep te doen op de FND-pot. En op de expertise op het gebied van de drie thema’s, zodat verder gekeken kan worden dan het deel waarvoor een bank garant wil staan.
,,Ondernemers laten over het algemeen een energiescan maken van hun bedrijf en moeten dan bepalen: wat doe ik wel en wat doe ik niet? Meestal kiezen ze voor oplossingen die snel terug te verdienen zijn, zoals isolatie en zonnepanelen. Maar er zijn ook warmtepompen en andere installaties, met een langere terugverdientijd. Ik wil ondernemers uitdagen ook eens voor die oplossingen te kiezen. Je hebt een langere terugverdienperiode, maar het voegt wel wat toe aan je besparing.”
,,Je ziet gelukkig steeds meer ondernemers die niet meer alleen naar hun portemonnee kijken: ze willen zelf duurzaam en energieneutraal ondernemen. Dat heeft ook gewoon te maken met maatschappelijk ondernemen. Voor de bewuste ondernemer anno 2020 wordt dat simpelweg steeds belangrijker. Het nieuwe doen. Je komt er niet meer mee weg als je veel energie verspilt.”
Ondernemersverhalen
Benieuwd wat ondernemers doen met de financiering van Fonds Nieuwe Doen? Lees dan onze online serie. In 5 verhalen vertellen Groningse ondernemers over hun project dat ze financierden met geld van Fonds Nieuwe Doen.
Fonds Nieuwe Doen, aflevering 1: KAW in Groningen
Fonds Nieuwe Doen, aflevering 2: Dacom in Haren
Fonds Nieuwe Doen, aflevering 3: De Gaveborg in Oostwold
Fonds Nieuwe Doen, aflevering 4: SEDN in Delfzijl
Fonds Nieuwe Doen, aflevering 5: Okay Fashion & Jeans