Hoe Maakt U Het (HMUH):

Ondernemingen blijven soms onder de radar van het grote publiek. Deze rubriek toont bedrijven waar Noorderlingen mooie, opmerkelijke of onverwachte dingen maken.

De meeste houtkachels worden gebruikt om meer sfeer in huis te brengen, en een behaaglijke warmte. Maar waarom zou je er niet meer mee doen? De tegelkachels van Tigchel in Heerenveen zijn zo efficiënt, dat ze – naast sfeermaker – perfect geschikt zijn als verwarming in huis. En ze zien er nog prachtig uit ook. Van A tot Z in Friesland gemaakt en verkocht tot buiten de landsgrenzen.

Diepblauw, groenig, paars, wit of antraciet. De kachels die vanuit Heerenveen aan de man worden gebracht, zijn bepaald anders dan wat mensen gewend zijn. Ze zijn opgebouwd uit tegels die als de ideale legoblokkendoos in elkaar vallen. Verkrijgbaar in verschillende maten met verschillende details.

Zelf gieten en lassen

,,We produceren daarom alleen op bestelling’’, zegt Klaas Tigchelaar, de eigenaar. ,,Onze kachels worden specifiek gebouwd op de wensen van klanten. We beginnen pas met het maakproces nadat we alles goed hebben doorgesproken en het liefst de situatie in huis exact kennen.’’ Toch rollen er jaarlijks 140 van deze zware kachels van de band. Dat kan dankzij een flink doorgevoerde machinematige werkwijze.

Bijzonder is dat Tigchelaar en zijn vier medewerkers de kachels van begin tot eind in de eigen werkplaats bouwen. Van het gieten van de tegels tot en met het lassen en knippen van de metalen delen. Alleen de deurtjes komen kant-en-klaar aan, uit Finland. ,,We voegen de natuurlijke kleurstof al toe in het betonmengsel, zodat de tegels door en door op kleur zijn.’’ Het mengsel gaat in – eveneens zelf gefabriceerde – mallen. Daarna begint het droogproces, waarvoor de tijd wordt genomen.

Klaas Tigchelaar weet hoe nauw het gietproces luistert. Hij begon in 1999 in het bedrijf van zijn vader aan de giettafel. En doet het af en toe nog. ,,We hebben nu jongens die het ook uitstekend kunnen, maar bij nood spring ik bij. Ik doe het nog altijd graag. De watertemperatuur, de luchttemperatuur, alles heeft invloed op het uiteindelijke resultaat.’’

Sinds 1985

Het is druk bij Tigchelaar. ,,Voor onze Tigchelkachels geldt nu een levertijd van een maand of drie.’’ Geen nood voor wie haast heeft: in de werkplaats annex showroom staan altijd B-modellen, afgekeurd op soms minieme puntjes, die meteen weg mogen. ,,We maken producten die perfect moeten zijn, dus ja af en toe keur ik wat af.’’

Dat perfecte is in wezen de basis van het bedrijf. Klaas’ vader Fetze bouwde zijn eerste kachel in 1985. Dat was een inbouwkachel naar Fins voorbeeld. Ze worden nog altijd verkocht onder de naam Tigchel finovens, een stuk of tien per jaar. ,,Mijn vader had in België een workshop gevolgd en was om. Het idee is dat de dikke tegels om het vuur als een soort sponzen van warmte werken. Daardoor stook je enorm efficiënt. Met weinig hout ben je in staat je kamer de hele dag op temperatuur te houden omdat de tegels langzaam hun warmte afgeven. Zo breng je de temperatuur continu een graad of twee, drie omhoog. Ideaal voor goed geïsoleerde woningen.’’

Alternatief voor warmtepomp

De inmiddels veel populairdere, vrijstaande Tigchelkachels werken volgens exact hetzelfde principe. ,,Deze grote? Daar steek je één keer hout in aan en dan heb je twaalf uur warmte. Onze kachels zijn laatst weer getest op rendement. Volgens de wet moet je minimaal 75 procent halen. Die van ons zitten op 95 procent. Hoger krijg je niet.’’

Dat de efficiency zo hoog is, heeft te maken met de doorontwikkeling die al bijna 35 jaar voortduurt. Beter beton, andere luchttoevoer, kleine aanpassingen maakten het product steeds beter. En nu zijn ze de kachels zo goed, dat ze in menig nieuwbouwhuis geplaatst worden als alternatief voor een warmtepomp. ,,In de wand van de finoven is een warmtewisselaar te bouwen. Daar stroomt koud water langs, dat opgewarmd wordt tot net boven de dertig graden en naar de vloerverwarming in andere ruimtes in het huis gaat. Werkt perfect, ik heb het thuis ook.’’

Steeds meer mensen ontdekken de voordelen van de kachels zoals Tigchel ze maakt. ,,De laatste tijd hebben we op zaterdagen zeker honderd man binnen. Dat vind ik echt fijn. Ons product bestel je niet zomaar. Het is een investering met terugverdientijd waar je goede uitleg over verdient. Dat vinden wij ook belangrijk. Ik kom meestal zelf langs om stookinstructies te geven als een kachel eenmaal bij iemand thuis staat. Om er zeker van te zijn dat alles uit de kachel wordt gehaald wat erin zit.

De vorige HMUH gemist?

HMUH: Zien is geloven bij 3D-printexpert Hulotech