De meeste mensen kennen het nog wel van vroeger, op school. Van die grijze matjes die je onder je papier moest leggen waar een vorm uitgeprikt moest worden. Vilt was dat. En vilt is nog steeds, op best veel plekken als je er op let. De binnenkant van je verrekijkertas bijvoorbeeld, of de voering van oude tasjes en koffers, de isolatielaag in elektrische apparaten. Maar met vilt kan veel meer. Hoeden, sloffen, lampenkappen, wanten, shawls, bodywarmers, om maar eens wat te noemen. En kunst. Dat is de specialiteit van Cecile Kruip van KruipVilt in Rolde. Zelf houdt ze het op ‘het midden tussen ambacht en kunst.’

Ondernemingen blijven soms onder de radar van het grote publiek. Deze rubriek ‘Hoe maakt u het?’ toont bedrijven waar noorderlingen mooie, opmerkelijke of onverwachte dingen maken.

,,Het is ruig werk, gooien en smijten. Daar houd ik van’’, vertelt de eigenaresse van KruipVilt, die werkt in de zijkamer van haar boerderij aan de Grote Brink. Fysiek is het inderdaad. Grote schapenvachten moeten worden  gekeerd, geperst, gewassen, uiteen getrokken. Draaien aan de kaardmolen komt ook aan op spierkracht.

Vergelijk het met dreadlocks

KruipVilt maakt allerlei producten, te koop via de website en in verschillende winkels. Op Schiermonnikoog bijvoorbeeld, in de Schaapskooi van Balloo ook. ,,Veel van  wat ik doe is in opdracht. Dat vind ik ook het fijnst. Voor een groot kantoorpand maak ik bijvoorbeeld grote lappen vilt in kaders, ideaal als maatregel voor een betere akoestiek. Het ziet er nog mooi uit ook.’’

Wanddecoratie heet het met een lelijk woord. Cecile Kruip heeft er haar specialiteit van gemaakt. ,,Voor een expositie in Friesland had ik bijvoorbeeld een mooie samenwerking met een fotografe. Van de prachtige foto’s van het wad die zij heeft gemaakt, creëerde ik een evenknie in vilt. Prachtig werk. Je moet precies de verschillende kleuren wol uitkiezen en verven waar nodig.’’

Vilten is een heel oud procedé. Het is ergens te vergelijken met het maken van dreadlocks in mensenhaar. De schubben worden eerst met groene zeep en water geopend en daarna strak in elkaar getrokken. ,,Ze gaan een reactie aan en blijven aan elkaar vastzitten.’’ Het ambacht ziet er ambachtelijk uit. Schapenvellen worden uit elkaar geplukt en de plukken wol gaan in de persmachine. ,,Het is tijdsintensief. Dat rollen in de machine duurt heel lang, de pers gaat steeds strakker.’’

Cecile Kruip is logopediste

Maar dan heb je ook wat. Hele landschappen van vilt verschijnen. Wolkenpartijen, kleurige vloerkleden. ,,Je kunt er heel veel mee. Dat heb ik in al die jaren vol cursussen wel geleerd.’’ Er zijn behoorlijk wat verschillende manieren om te vilten namelijk. Cecil Kruip probeert er zo veel mogelijk onder de knie te krijgen. ,,Eén van de leukste cursussen was van een Turkse man, die me leerde op zijn traditionele manier te vilten. Heel anders, met een heel dun laagje wol. Hartstikke mooi.’’

Ze is logopediste, Cecile Kruip. Haar viltbedrijf is nu nog een wat uit de hand gelopen hobby. ,,Tja, ik zag op een wolmarkt in Taarlo een keer van die gevilte vachten en was meteen verkocht. Toen de viltster me vertelde dat ze ook cursussen gaf, was het klaar.’’

Dat is jaren geleden. Nu heeft ze een bovenkamer ‘het wolhol’ vol wol, klaar om gevilt te worden. ,,Mijn schapenvachten en wol haal ik zo veel mogelijk uit Drenthe. Hier is ook zat. Maar soms is het handig om spul te hebben dat al gekleurd is. Dat komt veel uit Duitsland. Hoewel het zelf verven van wol ook schitterend is. Voor dat wanddoek daar heb ik zelf geverfd met natuurlijke indigo. Je weet niet wat je ziet. Wat een kleur.’’

Claudy Jongstra

Op de zolder boven de deel ligt nog veel meer materiaal klaar. ,,In het begin maakte ik van alles voor mezelf, maar het werd gewoon te veel. Dus ben ik het gaan verkopen. In het begin vooral via de schaapskooi in Balloo. Daar ga ik meer werk van maken. Over een jaartje of zo stop ik met logopedie en stort ik me volledig op mijn nog te weinig ontgonnen commerciële kant.’’

Haar werk krijgt meer en meer een plek onder de kop ‘kunst’. Dat is de weg die ze graag op gaat. ,,Ken je Claudy Jongstra? Dat is wel een voorbeeld voor me. Zij is inmiddels wereldberoemd in dit vakgebied met haar kunstwerken waarin wol en vooral vervilt wol een hoofdrol speelt. Ach, een beetje ambitie moet je hebben, niet?’’

De vorige ‘Hoe maakt u het?’ over First Model leest u hier.