EnTranCe is springplank voor groene energie

Waar komen warmte en energie vandaan als olie en gas op zijn? Het antwoord is te vinden in de proeftuin voor nieuwe duurzame energietechnieken op de Zernike Campus in Groningen. Koning Willem-Alexander opent het Energy Transition Center (EnTranCe) dinsdag.

EnTranCe biedt een blik in de toekomst. Naast het fonkelnieuwe, uit veel glazen wanden opgetrokken kantoor staat een veelheid aan installaties, cabines, enkele bedrijfshallen en een bovengronds stelsel van leidingen voor het transport van (bio)gas, waterstof, elektriciteit, warmte en data. Ze verbinden de voornaamste energiebronnen van de toekomst die in de proeftuin zijn vertegenwoordigd: zon, wind en biogas. Gezamenlijk moeten ze een duurzaam, betrouwbaar, betaalbaar en veilig energiesysteem vormen.

Geavanceerde software moet ervoor zorgen dat vraag en aanbod met elkaar in evenwicht blijven en dat op het juiste moment de juiste bronnen worden aangesproken: de zon als het stralend weer is en de wind als het hard waait.Al die noviteiten zorgen er nu al voor dat de gebouwen van het futuristisch ogende EnTranCe van warmte en energie worden voorzien Sinds zo’n drie jaar geleden de opbouw van de proeftuin van de Hanzehogeschool Groningen en de Energy Academy Europe (EAE) met tijdelijke onderkomens voorzichtig begon, hebben zo’n 75 bedrijven de weg naar EnTranCe gevonden om in samenwerking met studenten en wetenschappers nieuwe technieken te ontwikkelen.

Het kennisinstituut TNO gaat zich ook op het terrein vestigen, het energieonderzoekscentrum ECN overweegt dat. ,,EnTranCe is voor energie-innovaties de springplank naar de maatschappij. En andersom”, zegt lector energietransitie Wim van Gemert(65) van de Hanzehogeschool, verantwoordelijk voor de wetenschappelijke arbeid die bij EnTranCe wordt verricht. Met de uitspraak wil hij de gedachte duiden die leidend is bij de proeftuin.

Van Gemert: ,,De techniek domineert niet, maar is dienstbaar aan een nieuw soort samenleving die zich ontwikkelt. Daarin willen mensen meer te zeggen hebben over hun eigen, kleinschalige energievoorziening. Dat vraagt om nieuwe technieken,nieuwe mogelijkheden om te participeren, nieuwe regelgeving en een nieuw businessmodel.” Met die brede kijk op het energievraagstuk, zijn niet alleen ‘techneuten’ de wegbereiders van een nieuwe energievoorziening.

Jan-Jaap Aué (48), als decaan van het Centre of Expertise Energie van de Hanzehogeschool Groningen eindverantwoordelijk voor EnTranCe: ,,Hier komen studenten van allerlei studierichtingen. Economen kunnen het businessmodel ontwikkelen, psychologen kunnen bijdragen aan zuiniger energiegedrag van mensen, juristen buigen zich over nieuwe regels, studenten van de Academie Minerva kunnen misschien helpen de energietransitie op een originele manier onder de aandacht te brengen.’’

De intentie van EnTranCe sluit volgens Aué goed aan bij de drijfveren van de studenten. De decaan: ,,We willen ze meenemen in die open houding naar de samenleving. Het mooie is: we hebben te maken met een generatie studenten met nieuwe, geheel eigen opvattingen. Ze vinden niet alleen iets, ze willen er ook aan werken. Dat levert soms heel nieuwe inzichten en ideeën op. Op de twee energiemasterstudies die we aan de Hanzehogeschool hebben, zijn twaalf nationaliteiten vertegenwoordigd. Die hebben uit allerlei verschillende culturen hun inspiratie. Dat geeft een heel mooie dynamiek.”

Van Gemert: ,,Ze hebben gemeen dat ze door de inzet van techniek de kwaliteit van het leven en de leefomgeving beter willen maken. Ze hebben eigenlijk een hekel aan die verkiezingen met steeds wisselende partijen die het voor het zeggen hebben. Ze willen een soort blauwdruk om over alle grenzen heen duurzaam aan een leefbaarder wereld te werken. Het is echt heel mooi om met die jongeren te werken.”

Al ver voor de officiële opening heeft EnTranCe veel prominente belangstelling uit binnen- en buitenland gekregen. Koning Willem-Alexander, die dinsdag de officiële opening verricht, kwam een paar weken voor zijn inhuldiging in 2013 al eens naar de proeftuin om zich daar door energietoppers uit de regio te laten bijpraten over het initiatief.

De Slowaakse vicepresident van de Europese Commissie Maros Sefcovic, belast met het energiebeleid, was er in mei van dit jaar. Van Gemert: ,,Hij legt een verband tussen de Europese energieagenda en het werk dat wij hier verrichten. Het zou natuurlijk heel mooi zijn als dat er daadwerkelijk komt. Dat wat wij hier ontwikkelen het mogelijk maakt die agenda uit te voeren.” Waar EnTranCe een internationaal belang wil dienen, hopen de leidsmannen van de proeftuin hun inspiratie ook van nabij te halen. Mede om de band met ‘de samenleving’ aan te halen, is op het terrein de zogeheten EnergyBarn gebouwd. Een uit stroop getrokken gebouw dat plaats biedt aan allerlei evenementen, maar waar ook een kop koffie kan worden gedronken te midden van presentaties en exposities rond het thema energie.

Aué: ,,Laat duidelijk zijn dat iedereen met een plan of idee bij ons welkom is. Denk aan de dorpsgemeenschapppen die nu zelf hun energie willen gaan opwekken. Dat zijn ontwikkelingen waar we graag dicht op zitten.” Van Gemert: ,,Er is in Nederland een grote urgentie om de klimaatdoelstellingen te halen. We moeten proberen om het Noorden daarin een voortrekkersrol te laten vervullen. We werken nu al samen met bijvoorbeeld Groningen, Hooghalen en Ameland, die energieneutraal willen worden. Hoe eerder we onze kennis en ideeën in steden en dorpen kunnen laten vloeien, hoe beter.”

(Foto: Wim van Gemert (rechts) en Jan-Jaap Aué)

Bron: Dagblad van het Noorden